Türkiye’de Demiryolu yapımı Osmanlı döneminde başladıysa da asıl çalışmaların cumhuriyetin kuruluş yıllarında sonra yapıldığını belirtmek gerekiyor. Dünya savaşından çıktıktan sonra yeni bir yönetim anlayışı ile yoluna devam eden ülkede ulaşım ağının kurulması için demiryollarını uzatılmasına karar verilmiştir. Bu çalışmalar kapsamında demiryolu ağı Batıdan Doğuya doğru uzatılmak suretiyle çalışmalar sürdürülmüş.
Bölgemizde ise Demiryolu Ağının Malatya’ya ulaşmasından sonra trenle tanışma söz konusu oluyor. 1931 senesinde Doğanşehir- Malatya yolunun yapılması ile demiryolu Malatya’ya geliyor. O dönemin hükümeti veya devlet imkânları ile Malatya’dan Elazığ’a tren yolu ancak 1934 senesinde ulaşabiliyor. Çalışmalar bu minvalde devam ederken Diyarbakır 1935 tarihinde demiryolu ağı ile tanışıyor. Diyarbakır- Bismil hattı 1940, Bismil- Sinan 1942, Sinan- Batman demiryolu 1943 ve Batman Kurtalan demiryolu ise 1944 senesinde devreye alınıyor.
Batman Demiryolu ağı ili tanıştığında henüz küçük bir kasaba halindedir. Buna büyük bir köy de diyebiliriz ancak hızla gelişen bir yerleşim yeri ve gelecek vaat ediyor. Demiryolu ağını buraya taşıyan neden ise elbette Batman nahiyesinin durumu değil Raman dağında bulunan petrol yatakları. Türkiyenin ilk petrol yataklarının bulunmasından sonra toplanan petrolün batıya ulaştırılması için o dönemin en iyi ve ucuz yöntemi Demiryolu taşımacılığıydı ve hükümet bu konudaki adımı atmıştı.
1944 yılından bu yana 80 yıllık bir süre geçti. Bu zaman sürecinde Batman Kurtalan Devlet Demiryolu gerek vatandaşlarımızın ulaşım sorununun çözümü noktasında gerekse yük taşıma alanında oldukça önemli görevler üstlendi ve yararlı çalışmalara hizmet etti. Ancak günümüzde Batı yakasında kendini hızla değiştiren ve dönüştüren demiryolu ağı ne yazık ki şark bölgesinde bütün yararlarına rağmen sorunlar da teşkil etmeye başladı.
Hatta ilk kurulduğunda ulaştığı kentlere hayat veren demiryolu ağı şimdilerde hayat söndüren bir konuma geldi. Çünkü kent merkezinin içinde kalan ve gerekli koruma çalışmaları yapılmayan bu yollar neden olduğu trafik kazalarından dolayı can ve mal kaybına neden oluyor.
Gerek Diyarbakır merkezinden geçen gerek ise Batman merkezinden geçen Demiryolu tehlike yaratıyor. Kent içinde kilometrelerce uzunluğa sahip olan ve geçtiği yerlerde koruma bariyerleri bulunmayan bu yolların üzerinde meydana gelen kazalarda her yıl onlarca yurttaşımız hayatını kaybediyor.
YA KORUMA BARİYERLERİ YA ŞEHİR DIŞINA TAŞIMA
Demiryollarımızın gerekliliği ve önemi konusunda tartışmaya gerek yok. Ancak vatandaşımızın can ve mal güvenliğini de sağlamamız gerekiyor. Şehir içinden geçen demiryolu etrafına gerekli koruma bariyerleri oluşturulmadığı, hemzemin geçitlerde gerekli önlemler alınmadığı için sık sık trafik kazaları meydana geliyor. Devlet Demiryollarının yine ülkemizin batısından başlamak üzere gerek hızlı tren yollarının yapılması gerekse yenileme çalışmaları konusunda çalışmalar yürüttüğünü biliyoruz. Bu kapsamda Diyarbakır ve Batman Merkezinden geçen demiryolu güzergâhının şehir dışından geçirilmesi gerçekleştirilebilir. Bu çalışma gerçekleştirilinceye kadar geçecek sürede ise demiryolu kenarı koruma bariyerleri ile kapatılarak vatandaşın can güvenliği sağlanabilir. Hemzemin geçitlerin yapılması konusunda Bakanlar Kurulu kararına dayanılarak ortaya sürülen sorumluluk durumu ise adil değil. Çünkü Demiryolu karayolu ila çakışan yerlerdeki koruma durumunu en iyi bilen ve zamanını en iyi ayarlayan kurumumuz TCDD. Zamanında görülen lüzum üzerine alınan bakanlar kurulu kararını gerekçe göstererek hemzemin geçitlerinin sorumluluğunu karayolları, Özel idareler ve Belediyelere yüklemek hem hakkaniyete uymuyor hem de doğru bir yöntem değil. Bu nedenle bu işlerin tek elden yürütülmesi için yeni bir yasal düzenleme gerektiği inancındayız.
Eğer kent içinden geçen bölümler için sorumluluk Belediyelerde kalacak ise o zaman demiryolunun ana güzergâhının kent dışına taşınması ve eski güzergâhların ise Belediyelere terk edilerek buraların toplu taşıma yolu olarak tramvay veya metrobüs işleticiliği alanında kullanılması yararlı olacaktır. Böylece hem kentin ulaşım derdine derman olunacak hem de bir tehlike bertaraf edilmiş olacak. Bundan sonrası yetkililerimize kalmış. Sayın Maliye bakanımızın, valimizin, Devlet Demiryolları ve Belediye yetkililerinin ilgisine ve bilgisine sunulur.