*Bu sözler Batman’da yaşamını sürdüren bu çevredeki eski yerleşim birimlerinde oturup sonradan buraya yerleşen yaşlılara ait. İsyanın nedeni ise her hasad mevsimi sonrasında anız yangınları.
*Anız yangınları yüzünden Batman’ın üstünü kaplayan dumanlar huzur bırakmamış. Gerçekten tam bir çevre felaketi yaşanıyor Batman’da. Tarlalardan yükselen dumanlar, tabiri caizse nefes aldırmıyor şehre.
ANIZLAR KORKULU RÜYA!
Her yaz mevsimi geldiğinde gerçekten tam bir çevre felaketi yaşanıyor Batman ve yöresinde.
Anız yangınlarıyla ilgili bir çok kesimin görüşüne bu sutünlarda yer veriyoruz.
Uzun zamandır gidip görmek istediğimiz kırsal alanında, hafta sonu gittiğim Hasankeyf’te, karayolu kenarında yer yer ateşe verilen o siyah manzaralı tarlaları görünce donup kaldım.
Binatlı (Bıleyder) köyü çevresinde dönümlerce arazide anız yangını toprağın rengini değiştirmiş.
Şu günlerde yörede yer yer yakılan anız şimdi köylülerin korkulu rüyası.
Son günlerde daha çok sınırdaki köylerden yükselen anız yangınlarının dumanları resmen nefes kesiyor.
Anız yangınlarının yaşandığı topraklara dikkat çeken bazı köylüler itiraf ediyor;
“Verimli topraklarda anız yangınları yüzünden verim her yıl bir önceki yılı aratıyor.”
OVA VERİMSİZLEŞTİ
Bir dönemler her türlü ürünün yetiştiği Batman ovasında toprak artık çoraklaştı.
Hemen her yıl anız yangınlarının sürdüğü ovada bile bile bunları yapanlardan bunun hesabını sormak lazım.
Toprak kadar halkın sağlığını hiçe yapanlara ve göz yumana bu işin bedeli ödettirilmeli…
Gerçekten Konya ovası kadar olmasa da Batman’ın önemli ovası her yıl bilinçsiz çiftçiler yüzünden yok oluyor.
Pamuk ve tütünden sonra mısırdaki kaliteli ürün yetişen bu toprağa yazık oluyor.
Batman Ziraat Odası Başkanı Nizamettin Aydiş, bu anız yangınları sırasında toprakta ciddi verim kayıbı olduğuna dikkat çekiyor.
Anız yangının yaşandığı tarlaların yakınındaki köylülerle konuşuyoruz.
Hava karardıktan sonra kimliği meçhul kişi yada kişilerin anızı ateşe verdiğini iddia ediyorlar.
“BİZ İNSAN DEĞİL MİYİZ”
Batman’a 10 kilometre uzaklıktaki Binatlı köyünün Best mezrasının dört bir yanı kısa bir süre önce alevler içinde kalmıştı.
Traktör, kürek ve tırmıklarla o ateşi söndürmeye çalışan köylüler isyan ediyordu;
“İnsanın bir karış toprak kadar değeri yok.”
Sonra bu manzaraya seyirci kalanlara verip veriştiren ağır cümleler kuruyorlardı;
“Niçin bizim sesimizi duymuyorlar? Biz insan değil miyiz? Biz bu dünyaya yaşamaya gelmedik mi?
Her yıl hasad mevsiminin ardından çevredeki alanlarda hasad kaldırıldıktan sonra anız dumanlarından nefes alamıyoruz. Kulakları tıkalı, gözleri kapalı mı bu yetkili merciilerin?
Artık yeter. Anız dumanlarından nefes alamıyoruz. Yaşlılarımız ölümle burun buruna. Ne zaman bu anız yakan çiftçiler gerçek anlamda cezalandırılacak.”
“TOPRAK HELAK OLUYOR...”
Şehir merkezine yakın köy ve mezarlardaki anız yangınlarının meydana geldiği mısır tarlalarında kış için koza toplayarak geçimlerini sağladıklarını anlatan bazı dargelirliler, alevlerin yükseldiği tarlalara giremediklerini söylüyorlar;
“Batman’a yakın mesafedeki alanlarda bile anız yakılıyor. Yetkililer bunu görmüyor mu?
Biz nereden kış için mısır kozası toplayacağız. Anız yüzünden toprak helak oldu gitti. Toprakta ne kadar canlı varsa onlar da yangında telef oldu. Her sene mısır kaldırıldıktan sonra koza toplardık. Bu yıl aşırı anız yangınları yüzünden koza toplayamadık? Şimdiden kışın ne yakacağız diye kara kara düşünüyoruz."
Dargelirli kadınların çaresizliğine daha fazla yüreğimiz dayanmadı.
TARLALARA DAHA SIKI DENETİM
Evet, Batman Ovası’nın daha da verimsizleşmemesi için çiftçinin bilinçlendirilmesi gerek.
Tarım İl Teşkilatı’na büyük görev düşüyor.
Bu ilkel yöntemlerin artık son bulması.
Batman’ın verimli ovası anız yangınlarının tehdidi altında.
Havaların serinlemesiyle birlikte Muş, Hakkari ve Van’ın yaylalarından Batman ovasına gelen göçerler gördükleri manzara karşısında şaşkınlarını gizleyemiyor;
“Batman ovasına ne oldu? Sürülerimizi otlatırmayı düşündüğümüz mısır tarlaları saman deposunu andırıyordu. Şimdi de sürülerimizi otlatıracağımız alan bulamıyoruz.”
Mümkün olduğu kadar tarlaya, çiftçi zarar verecek uygulamalardan kaçınılmalı.
Her isteyen çiftiçi, tarlasında anızı ateşe verirse; ne olur?
Memleket yaşanmaz hale gelir.
Batman-Diyarbakır yol güzergahındaki mısır alanlarında yükselen anız yangınları dumanlarının, görüş mesafesini ‘sıfır’a düşürmesinden her yıl onlarca görünmez trafik kazası da işin cabası.
Kısacası; bu yıl Batman ve çevresinde ‘çevre’ felaketi yaşanıyor.
