Her okul çıkışı torunla mücadeledeyim.
Okul yakınındaki bakkalın önünden gitmeliymişiz.
Nedenini sonradan anladım.
Teyzesi birkaç kez lolipop şekerlerden almış.
Tadını almış şekerin.
Bir gün tutturdu renk renk şeker al diye.
Alsan bir türlü, almasan başka türlü.
Dondurmacıların önünden geçemiyoruz.
Çok çeşitli renklerde albenili.
Şimdi de aromalı sakızlara taktı.
Eve dönerken yolum çarşıdan geçer.
Şöyle bir çarşıdaki gıda vitrinlerine bir göz attığımızda özellikle kahvaltılık bazı gevrekler, şekerlemeler, atıştırmalıklar, içecekler, vitaminler ve sakızlar çocuklara yönelik diğer ürünler boyalarla renklendirilir.
Yapay gıda boyası yiyecekleri daha çekici hale getirebilir, hele çocuklar için.
Sadece yiyecekler olsa iyi.
Aromalı gazlı meşrubatlar…
Yapay boyalar binlerce gıdada bulunur
PEKİ GIDA BOYASI SİZİN İÇİN KÖTÜ MÜDÜR?
Batı ülkelerinin bazılarında gıda boyaları gibi yapay gıda maddelerinin satın alınan gıdaların yarısından çoğunda bulunduğunu, son zamanlarda kamuoyu baskıyla bu tür içeriklerden bazılarının yasaklanması konusunda çağrılar vardır.
Öyleyse yukardaki soru haklılık kazanmaktadır.
GIDA BOYALARI NEDİR VE
HANGİ GIDALARDA BULUNUR?
Yapay veya sentetik gıda boyaları, özellikle paketlenmiş gıdalara daha renkli hale getirmek için eklenen maddelerdir.
Albenili bir çekicilik sağlarlar, ancak hiçbir besinsel fayda sağlamazlar.
Boyalar çeşit çeşit kodlu; sarı, kırmızı, yeşil,mavi,turuncu.
Bu tür boyaların olduğu gıdalar çeşitlidir.
Fırınlanmış gıdalar, şekerler, atıştırmalık meyve kuruları, sos çeşitleri, gazlı içecekler,hatta bazı meyve suları ve hatta yoğurtlar bile…
YAPAY GIDA BOYASININ RİSKLERİ VE
YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Batıda ülkelerinde tartışılan bir konudur.
Gıda boyasının tüketenler için kötü olup olmadığı sorusunun tamamen basit bir cevabı yoktur.
Mesela Amerika Birleşik Devletleri’nde
Gıda ve İlaç Dairesi boyaların gıda güvenliği açısından bu işin takipçisidir.
Normal seviyelerde tüketilen gıda boyalarının insanlarda büyük sağlık riskleriyle doğrudan bağlantılı olduğunu gösteren bir araştırma olmamasına rağmen boyaların zarar verebilecek düzeylerden çok daha düşük seviyelerde kullanılmasını sağlamak için ilgili kurullarca kurallarla denetlenmektedir.
Bununla birlikte, bazı çalışmalar yapay gıda boyalarının belirli kişiler için olumsuz etkileri olabileceğini öne sürmüştür.
Başlıca endişeler şunlardır:
1. Çocuklarda Hiperaktivite
Yapay gıda boyası çocuklarda hiperaktivite ve dikkatsizlik riskinin daha yüksek olmasıyla bağlantılı olduğunu ileri süren çalışmalar vardır.
Amerikan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Akademisi
“Boyalı yiyecekler yemekten tüm çocuklar davranış sorunları geliştirmez. Ancak dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda belirtilerde artış olabilirken, yapay renklendirici içeren yiyecekleri kesmenin tam tersi bir etki yarattığını” belirtiyor.
2. Kanser Riski
Bazı hayvan çalışmaları, belirli sentetik boyaların
kanserojen özelliklere sahip olabileceğini öne sürüyor.
3. Alerjik Reaksiyonlar
Amerikan Alerji Akademisi’ne göre;
“nadiren sentetik gıda boyaları alerjik reaksiyona neden olabilir” demektedir.
BOYALARI BESLENMENİZDEN ÇIKARMALI MISINIZ?
Gıda boyalarının potansiyel riskleri ve yan etkilerine rağmen, bu konuda uzmanların görüşlerine göre;herkesin bu boyaları beslenmesinden tamamen çıkarması gerektiğine inanmıyor.
“Ya hep, ya hiç“ yaklaşım baskısına takılıp kalmak yerine ara sıra yediğiniz renkli dondurmalar veya gökkuşağı renkli doğum günü pastası dilimleri için strese girmek yerine, çoğunlukla sağlıklı ve en az düzeyde işlenmiş gıdaları tercih ederek genel olarak beslenme kalitenize odaklanmayı tavsiye etmektedirler.
Bir de sahte gıda boyaları söz konusu;
Genellikle şekerlemelerde ve besin değeri düşük işlenmiş gıdalarda karşımıza çıkabilir.
Bu durumda vücudunuzun en iyi şekilde çalışması için ihtiyaç duyduğu besinleri alırken doğal olarak boya ve diğer yapay katkı maddelerinin alımını sınırlamak en iyisi.
Siz veya çocuğunuzun boyalı yiyeceklere iyi tepki vermediğini fark ederseniz, basitçe hayır teşekkürler demek en iyi yol.
Çünkü;bazı insanlar boyalara karşı daha hassastır, tıpkı bazı insanların baharatlı yiyeceklere veya kafeine karşı daha hassas olması gibi.
GIDA BOYASI İÇEREN GIDALARDAN NASIL KAÇINILIR
Sentetik boyalar içeren daha az yiyecek yemek, özellikle çocuklarınız belirli atıştırmalıklara veya ikramlara alışkınsa, biraz planlama ile tatmin edici ve eğlenceli bir şekilde yerken alımını sınırlamak mümkündür.
Bunu yapmanın bazı yolları:
1.Yemeklerinize ve atıştırmalıklarınıza daha sağlıklı şeyler ilave edebilirsiniz.
Yani taze meyveler, sebzeler, yağsız proteinler ve sağlıklı yağlar gibi.
Gerçek yiyeceklerle doyduğunuzda, genellikle boyalar içeren paketlenmiş ve işlenmiş yiyecekler için daha az yer yer kalır.
2.Gıdalardaki içerik listelerini kontrol edin
Paketlenmiş veya işlenmiş bir ürün mü satın alıyorsunuz?
İçinde yapay renk olup olmadığını görmek için içeriklere hızlıca bir göz atın.
Sentetik boyalar etikette listelenmelidir, böylece yemeğinizin renginin nereden geldiğini bkolayca anlayabilirsiniz.
3.Daha az işlenmiş bir şecenek bulun
Normalde satın aldığınız bir ürün, kaçınmak isteyeceğiniz bir boya içeriyorsa, rengini meyve gibi doğal içeriklerden alan benzer bir seçenek arayın.
Konunun uzmanlarına göre;
Gıda boyalarının sağlığınıza zararlı olup olmadığı muhtemelen ne kadar yediğiniz, yaşınız ve herhangi bir altta yatan rahatsızlığınız veya belirli hassasiyetleriniz olup olmadığı gibi birçok faktöre bağlıdır.
Uzmanlar çoğu insanın gıda boyalarından tamamen kaçınması gerekmediğini, ancak yiyeceklerinizden en fazla besin değerini almak için çoğu zaman tam, işlenmemiş gıdalara
(doğal olarak yapay renklendirici gibi gıda katkı maddelerinden eklenmemiş) yönelmeniz gerektiğini söylüyor.
